พิเชษฐ์ชัย เสาหล่อน

---

-  File 1
-  File 2
-  File 3
-  File 4
-  File 5
-  File 6
-  File 7

ชื่อเรื่อง :  การทอเสื่อกก

คำอธิบาย :  ภูมิปัญญาภูมิปัญญาท้องถิ่นการทอเสื่อจากต้นกกบ.โนนคุต ต.โพนเพ็ก อ.มัญจาคีรี จ.ขอนแก่นข้อมูลเจ้าของภูมิปัญญา ชื่อเจ้าของภูมิปัญญา คุณแม่ ชุมพร เสาหล่อน อายุ 55 ปี ที่อยู่ 94 ม.8 ต.โพนเพ็ก อ.มัญจาคีรี จ.ขอนแก่น 40160 อาชีพ ทำไร่-ทำนา อายุการศึกษาภูมิปัญญา 10 ปี \ชื่อภูมิปัญญา การทอเสื่อจากต้นกกประวัติข้อมูลภูมิปัญญา เสื่อเป็นงานหัตถกรรมอย่างหนึ่งและเป็นอุปกรณ์ที่เราใช้ในการปูพื้นเพื่อรองนั่งหรือทำกิจกรรมอื่นๆ คนในชุมชนเมื่อเข้าสวนเข้าไร่ก็มักพกเสื่อไปด้วยสมัยก่อนผู้รู้มีความรู้เรื่องการทอผ้าสำหรับใช้เองในครัวเรือนและขายให้แก่คนในชุมชน เมื่อความนิยมผ้าทอในหมู่บ้านเริ่มลดลง ผู้รู้เริ่มสนใจการทอเสื่ออีกทั้งกรรมวิธีการทอเสื่อคล้ายกับการทอผ้าจึงไม่ยากสำหรับการเรียนรู้ ผู้รู้จึงได้ทดลองประยุกต์การทอผ้าให้เข้ากับการทอเสื่อ การทดลองทอในช่วงแรกยังคงทอผิดทอถูกจนได้ผู้รู้คนอื่นๆ ในหมู่บ้านช่วยชี้แนะ ทำให้สามารถทอได้ถูกวิธี เสื่อที่ทอจะใช้ต้นกกที่หาได้ในพื้นที่ป่าใกล้ชุมชนพืชที่ใช้ คือ ต้นกก\กำหนดความรู้/แสวงหาความรู้ (ภายใน/ภายนอก) คุณแม่ ชุมพร เสาหล่อน อายุ55ปี อาชีพ ทำไร่-ทำนา บ้านเลขที่ 94 ม.8 ต.โพนเพ็ก อ.มัญจาคีรี จ.ขอนแก่น 40160 ได้เริ่มเรียนรู้การทอเสื่อจากคนในพื้นที่และครอบครัวญาติพี่น้องที่มีภูมิในการทอเสื่อ แล้วได้นำมาใช้ประโยชน์ในครอบครัวซึ่งเมื่อ 10 ปีก่อน คุณแม่ ชุมพร เสาหล่อน ได้เริ่มเรียนรู้ฝึกหัดจากญาติพี่น้องและได้พัฒนาต่อยอดขึ้นมาเรื่อยๆโดยเริ่มหัดทำตั้งแต่เสื่อที่ไม่มีลวดลายจากนั้นได้เพิ่มลวดลายเข้าไปโดยการย้อมสีต้นกกและแต่งเดิมขึ้นมาเรื่อยๆจนทำให้ได้ประสบการณ์ในการทำมาเป็นเวลานานต่อมาคนที่อยู่บ้านใกล้เรือนเคียงและคนในหมู่บ้านที่สนใจก็ได้มาเรียนรู้ขั้นตอนการทำกับ คุณแม่ ชุมพร เสาหล่อน เพื่อให้เป็นการเสริมสร้างการจัดทอให้รุ่นลูกรุ่นหลานได้เรียนรู้กันต่อไปและได้มีไว้ใช้ประโยชน์ภายในบ้านและครอบครัว \การสร้างความรู้ (ขั้นตอน/วิธีการการสร้างภูมิปัญญา)ขั้นตอนการทอเสื่อจากต้นกก1.เลือกต้นกกที่ลำต้นสูงมีสีเขียวเข้ม2.ตัดต้นกกมาแล้วนำมาผ่าแยกเป็น 4 ชิ้นในแต่ละต้น3.นำต้นกกที่ผ่าแล้วมาตากแดดทิ้งไว้ซัก 3-4 แดด (แต่ถ้ายังไม่แห้งก็ดากต่อไปอีกซัก 2-3 แดด)4.นำกกที่ตากแดดจนแห้งสนิทแล้วมาทำการย้อมสีตามที่ต้องการ5.ทำการขึ้นโครงสร้างที่ใช้ในการทอเสื่อหรือที่ชาวบ้านเรียกกันว่า (กางโฮง)6.ทำการทอเสื่อโดยการนำกกที่สำเร็จรูปแล้วมาพรมน้ำเพราะถ้าไม่พรมน้ำจะทำให้กกแตกและไม่เป็นรูป7.ในวิธีการทำให้สอดกกจากขวาไปว้ายแล้วทำการไพล็อกเสื่อไว้ทั้งสองด้าน8.เมื่อทอจนได้ขนาดที่ต้องการแล้วก็ทำการตัดเชือกแล้วก็ทำการมัดปลายเชือกไว้ไม่ให้กกหลุดออก9.ก็จะได้เสื่อตามที่ต้องการ สามารถนำไปใช้งานได้เลย หรือจะเอาไปแปรรูปเป็นสิ้นค้าอย่างอื่นก้ได้\การจัดเก็บและการค้นคืนความรู้ (การจดจำ/เอกสาร/ฐานข้อมูล)ใช้การจดจำ และการเล่าสู่กันฟังเป็นการสืบทอดความรู้ไปสู่คนรุ่นหลังการถ่ายทอดความรู้และการใช้ประโยชน์ (ซึมซับไว้กับตนเอง หรือ เผยความรู้ให้แก่องค์กร)ให้ประชาชน คนรุ่นหลังหรือองค์กรเข้ามาศึกษาเรียนรู้ได้ \พิกัด (สถานที่) \ข้อมูลผู้ศึกษาภูมิปัญญาท้องถิ่น ปีการศึกษา 2560ชื่อผู้ศึกษา นาย พิเชษฐ์ชัย เสาหล่อน หลักสูตร ประกาศนียบัตรบัณฑิตวิชาชีพครู (ป.บัณฑิต) รุ่น 4 รายวิชา ความเป็นครู (800 5201) เน้นศึกษา ครูกับการอนุรักษ์และส่งเสริมภูมิปัญญาท้องถิ่น คณะ ศึกษาศาสตร์ สถานที่ศึกษา มหาวิทยาลัยภาคตะวันออกเฉียงเหนือสถานที่ทำงาน โรงเรียนพระบุบ้านหันราษฏร์ประสาทอาจารย์ผู้สอน1 รองศาสตราจารย์ สำเร็จ คำโมง (ครูภูมิปัญญาไทย, ศิลปินมรดกอีสาน)2 อาจารย์ ดร.พา อักษรเสือ3 อาจารย์ ดร.ธีรภัทร โคตรบรรเทา4 อาจารย์ สุชาดา ลดาวัลย์5 อาจารย์ อัจฉริยะ วงษ์คำซาว6 อาจารย์ บุญจันทร์ เพชรเมืองเลย\https://youtu.be/H_KiyHwUN08

คำสำคัญ :   มหาวิทยาลัยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ, การทอเสื่อ, การทอเสื่อกก, ผลิตภัณฑ์จากกก, ภูมิปัญญาท้องถิ่น

ผู้สร้างสรรค์/ผู้แต่ง/เจ้าของผลงาน :   ชุมพร เสาหล่อน

เจ้าของผลงานร่วม :   พิเชษฐ์ชัย เสาหล่อน, มหาวิทยาลัยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

สื่อสำหรับบุคคลประเภท :   ทั่วไป

ระดับชั้น :   มัธยมศึกษาปีที่ 1 (ม. 1), มัธยมศึกษาปีที่ 2 (ม. 2), มัธยมศึกษาปีที่ 3 (ม. 3), มัธยมศึกษาปีที่ 4 (ม. 4), มัธยมศึกษาปีที่ 5 (ม. 5), มัธยมศึกษาปีที่ 6 (ม. 6), ปริญญาตรี , ปริญญาโท, ปริญญาเอก, ประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) , ประกาศนียบัตรครูเทคนิคชั้นสูง (ปทส.) , ประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง (ปวส.), การศึกษาตามอัธยาศัย

สาขาวิชาของสื่อ :   การงานอาชีพและเทคโนโลยี, ศิลปะ

ลักษณะของสื่อ :   ข้อมูลปฐมภูมิ , ใบงาน, รูปภาพ, VDO Clip