การจักสานไม้ไผ่

203      1,419
 
Creative Commons License
การจักสานไม้ไผ่ ได้รับใบอนุญาตภายใต้ ให้เผยแพร่-ดัดแปลง-โดยต้องระบุที่มาแต่ห้ามใช้เพื่อการค้า 3.0 Thailand.

 แสดงในรูปแบบ e-book

- เล่มที่ 1
 
ชื่อเรื่อง : การจักสานไม้ไผ่
ชื่อเรื่อง :
{{setMessages['title']}}
คำอธิบาย : ชื่อหัวข้อภูมิปัญญาการจักสานไม้ไผ่\nบ้านห้วยผึ้ง ต.บ้านโปร่ง อ.ศรีธาตุ จ.อุดรธานี\nข้อมูลเจ้าของภูมิปัญญา รูปภาพ\nชื่อเจ้าของภูมิปัญญา คุณตาสุดตา บรมโคตรอายุ 79 ปี \nที่อยู่ 53 หมู่ 2บ้านห้วยผึ้ง ต.บ้านโปร่ง อ.ศรีธาตุ จ.อุดรธานี \nอาชีพ เกษตร อายุการศึกษาภูมิปัญญา40 ปี \n\nชื่อภูมิปัญญา การจักสานไม้ไผ่\nประวัติข้อมูลภูมิปัญญา\n เครื่องจักสานเป็นภูมิปัญญาท้องถิ่นของชุมชนที่สำคัญยิ่งต่อการดำรงชีวิตตั้งแต่อดีตตั้งแต่สมัยอยุธยาจนถึงปัจจุบัน เครื่องจักสานเป็นตัวอย่างหนึ่งที่แสดงให้เห็นภูมิปัญญาอันเฉลียวฉลาดของคนในท้องถิ่น ที่ใช้ภูมิปัญญาสามารถนำสิ่งที่มีอยู่ในชุมชนมาประยุกต์ทำเป็นเครื่องมือเครื่องใช้ในชีวิตประจำวัน ซึ่งมีประโยชน์ในการดำรงชีวิต \n จะเห็นได้ว่าหัตถกรรมเครื่องจักสานมีมานานแล้วและได้มีการพัฒนามาตลอดเวลาโดยอาศัยการถ่ายทอดความรู้จากคนรุ่นหนึ่งไปสู่คนอีกรุ่นหนึ่ง การดำรงชีวิตประจำวันของชาวบ้านส่วนใหญ่ไม่ได้เอาการรู้หนังสือมาเกี่ยวข้อง การเรียนรู้ต่างๆ อาศัยวิธีการฝึกหัดและบอกเล่าซึ่งไม่เป็นระบบในการบันทึก สะท้อนให้เห็นการเรียนรู้ ความรู้ที่สะสมที่สืบทอดกันมาจากอดีตมาถึงปัจจุบันหรือที่เรียกกันว่าภูมิปัญญาท้องถิ่น ดังนั้นกระบวนถ่ายทอดความรู้จึงมีความสำคัญอย่างยิ่งที่ทำภูมิปัญญาท้องถิ่นนั้นคงอยู่ต่อเนื่องและยั่งยืน\n จากเหตุผลที่กล่าวมาข้างต้น ผู้วิจัยจึงสนใจทำการศึกษากระบวนการถ่ายทอดภูมิปัญญาหัตถกรรมเครื่องจักสาน ซึ่งมีความสำคัญยิ่งที่จะให้ภูมิปัญญาท้องถิ่นหัตถกรรมเครื่องจักสานนั้นๆคงอยู่ตลอดไป ซึ่งผลจากการศึกษากระบวนถ่ายทอดภูมิปัญญาท้องถิ่นหัตถกรรมเครื่องจักสานนั้น จะนำไปเป็นข้อมูลที่จะนำไปไปพัฒนากระบวนการถ่ายทอดภูมิปัญญาในชุมชนมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น และดำรงอยู่คู่สังคมสืบต่อไป\n\nกำหนดความรู้/แสวงหาความรู้ (ภายใน/ภายนอก)\nคุณตาสุดตา บรมโคตร อายุ 79 ปี อาชีพ เกษตร บ้านเลขที่ 53 หมู่ 2 บ้านห้วยผึ้ง ต.บ้านโปร่ง อ.ศรีธาตุ จ.อุดรธานี ได้เริ่มเรียนรู้การจักสานจากไม้ไผ่ในพื้นที่ และการจักสานไม้ไผ่เป็นประโยชน์ในครอบครัว และสามารถเป็นอาชีพอีกอย่างหนึ่งเลยก็ว่าได้ และก็พัฒนาสืบทอดมาเรื่อยๆจนถึงปัจจุบันและสามารถเป็นอาชีพเสริมของคนในปัจจุบัน\n\nการสร้างความรู้ (ขั้นตอน/วิธีการการสร้างภูมิปัญญา)\nอุปกรณ์ในการทำตะกร้า\n1. ไม้ไผ่\n2. มีด\n3. ไม้หวาย\n4. เข็ม\n5. เล็กเกอร์\nวิธีการทำตะกร้า\n1. ตัดไม้ไผ่แก่มาผ่าซีกและผ่าแบ่งเป็นเสี้ยวเล็ก ๆ ขนาดประมาณ ๑ ซม. และอีกส่วนหนึ่งผ่าประมาณ ๑ นิ้ว เพื่อใช้ทำขอบปากตะกร้าและมือจับ\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n2. นำแต่ละชิ้นที่ผ่าไว้ ลอกใช้แต่ส่วนเปลือก โดยใช้มีดคม ๆ เหลาหรือขูดเนื้อไม้ออกและเหลือแต่ส่วนเปลือกบาง ๆ และเหนียว\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n3. เริ่มต้นสานตะกร้า โดยเริ่มที่ก้นก่อน โดยใช้ส่วนที่แข็งกว่าและหนากว่าสานที่ก้น ความยาวของไม้ตามขนาดของตะกร้า เส้นที่แข็งกว่าสานขึ้นตามแนวตั้ง ความห่างเท่า ๆ กัน ส่วนเส้นไม้ไผ่ที่บาง นิ่ม สานตามขวางชั้นมาเรื่อย ๆ แน่น มีลักษณะเป็นวงกลมแต่ปากตะกร้าจะกว้างกว่าก้นตะกร้า พอได้ขนาดตามต้องการใช้ไม้ไผ่ขนาด ๑ นิ้ว ทำให้เป็นวงกลมและวางไว้ที่ขอบปากตะกร้า ใช้ไม่ไผ่ส่วนที่ตั้งขึ้น พัน หรือ บิดลงไปด้านล่าง สานลงไปประมาณ ๑ นิ้ว จนแน่นไม่หลุด ตัดเศษที่เหลือทิ้ง ตกแต่งให้สวยงาม\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n4. ใส่หูหรือที่หิ้ว ซึ่งทำจากไม้ไผ่และโค้งงอได้ ใช้เชือกหรือหวายพันให้แน่น หรือใช้เชือกที่เป็นสีพันที่มือจับจนมิด นำไปใช้งานหรือขายได้\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n 5. หากต้องการเก็บไว้ใช้งานได้นาน ทาเล็กเกอร์เคลือบไม้ไผ่ทั้งด้านในและด้านนอก แล้วนำไปตากแดดให้แห้ง\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\nการจัดเก็บและการค้นคืนความรู้ (การจดจำ/เอกสาร/ฐานข้อมูล)\nการเล่าสู่กันฟังของคนสมัยก่อน\nการถ่ายทอดความรู้และการใช้ประโยชน์ (ซึมซับไว้กับตนเอง หรือ เผยความรู้ให้แก่องค์กร)\nให้ประชาชนคนรุ่นหลังได้เรียนรู้และสืบทอดต่อไป สามารถเป็นรายได้เสริมในครอบครัว\nพิกัด (สถานที่)\n53 หมู่ 2 บ้านห้วยผึ้ง ต.บ้านโปร่ง อ.ศรีธาตุ จ.อุดรธานี\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\nข้อมูลผู้ศึกษาภูมิปัญญาท้องถิ่น ปีการศึกษา 2560\n\nชื่อผู้ศึกษา นางสาวชนิภรณ์ สัตยากุมภ์ รูปผู้ศึกษา\nหลักสูตร ประกาศนียบัตรบัณฑิตวิชาชีพครู (ป.บัณฑิต) รุ่น 4 \nรายวิชา ความเป็นครู (8005201) \nเน้นศึกษา ครูกับการอนุรักษ์และส่งเสริมภูมิปัญญาท้องถิ่น \nคณะ ศึกษาศาสตร์ \nสถานที่ศึกษา มหาวิทยาลัยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ\nสถานที่ทำงาน โรงเรียนบ้านห้วยผึ้ง\nอาจารย์ผู้สอน\n1 รองศาสตราจารย์ สำเร็จ คำโมง(ครูภูมิปัญญาไทย, ศิลปินมรดกอีสาน)\n2 อาจารย์ ดร.พา อักษรเสือ\n3 อาจารย์ ดร.ธีรภัทร โคตรบรรเทา\n4 อาจารย์ สุชาดา ลดาวัลย์\n5 อาจารย์ อัจฉริยะ วงษ์คำซาว\n6 อาจารย์ บุญจันทร์ เพชรเมืองเลย
คำอธิบาย :
คำสำคัญ : มหาวิทยาลัยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ, การจักสานไม้ไผ่, การจักสาน, ภูมิปัญญาท้องถิ่น
คำสำคัญ :
ผู้สร้างสรรค์/ผู้แต่ง/เจ้าของผลงาน : สุดตา บรมโคตร
ผู้สร้างสรรค์/ผู้แต่ง/เจ้าของผลงาน :
{{setMessages['author']}}
ผู้แต่งร่วม :   ชนิภรณ์ สัตยากุมภ์, มหาวิทยาลัยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
ผู้แต่งร่วม :  
สื่อสำหรับบุคคลประเภท :  
{{setMessages['relation.level']}}
ไม่พบข้อมูล
ระดับชั้น :  
มัธยมศึกษาปีที่ 1 (ม. 1), มัธยมศึกษาปีที่ 2 (ม. 2), มัธยมศึกษาปีที่ 3 (ม. 3), มัธยมศึกษาปีที่ 4 (ม. 4), มัธยมศึกษาปีที่ 5 (ม. 5), มัธยมศึกษาปีที่ 6 (ม. 6), ปริญญาตรี , ปริญญาโท, ปริญญาเอก, ประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) , ประกาศนียบัตรครูเทคนิคชั้นสูง (ปทส.) , ประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง (ปวส.), การศึกษาตามอัธยาศัย
ระดับชั้น :  
{{setMessages['relation.level']}}
ไม่พบข้อมูล
สาขาวิชาของสื่อ :  
{{setMessages['relation.subject']}}
ไม่พบข้อมูล
ลักษณะของสื่อ :  
{{setMessages['relation.media']}}
URL : -
URL :
:
สุดตา บรมโคตร, ชนิภรณ์ สัตยากุมภ์, มหาวิทยาลัยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. (2561). การจักสานไม้ไผ่, 26 มีนาคม 2562. https://oer.learn.in.th/search_detail/result/91039
สุดตา บรมโคตร, ชนิภรณ์ สัตยากุมภ์, มหาวิทยาลัยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. (2561). "การจักสานไม้ไผ่". https://oer.learn.in.th/search_detail/result/91039. (26 มีนาคม 2562)
สุดตา บรมโคตร, ชนิภรณ์ สัตยากุมภ์, มหาวิทยาลัยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. "การจักสานไม้ไผ่". 26 มีนาคม 2562: https://oer.learn.in.th/search_detail/result/91039.

ทรัพยากรที่เกี่ยวข้อง

ไม่มีเรื่องที่เกี่ยวข้อง

รีวิว : การจักสานไม้ไผ่

ไม่พบข้อมูลการรีวิว